Hoogsensitief

 

Strategie

Kenmerken

Omgaan met…

Hoogsensitief

Hoogsensitief, HSP, hooggevoeligheid mag van een last naar een kracht gaan. Eerst een aantal vragen voor herkenning.

  • Voel je sterk de emoties van anderen aan en ga je met de ander mee lijden?
  • Heb je sneller last van stressverschijnselen zoals hoofdpijn, maagpijn, onrustige darmen?
  • Voel je heel snel de sfeer aan wanneer je in een bepaalde omgeving komt en probeer je dan om een goede sfeer te scheppen?
  • Voel je sterk aan wat de ander nodig heeft en probeer je dan om het de ander naar de zin te maken, waarbij je nogal eens vergeet om voor jezelf te zorgen?
  • Heb je behoefte aan filosofische, diepgaande en spirituele gesprekken en ben je altijd op zoek?
  • Voel je je anders dan de anderen, heb je regelmatig het gevoel ik hoor er niet bij en heb je daardoor een lager zelfbeeld?
  • Heb je het gevoel dat je snel energetisch leegloopt in contact met anderen?
  • Heb je sneller last van stress op het werk of thuis?
  • Ben je overgevoelig of heb je last van allergieën voor allerlei stoffen?
  • Heb je sneller last van harde geluiden, licht, chaos, drukte of andere overmatige prikkels?
  • Merk je dat gevoelens van boosheid, verdriet of twijfel snel een loopje met je nemen?
  • Reageer je gevoeliger op medicatie, alcohol of andere stimulerende middelen?
  • Merk je dat anderen zich op hun gemak voelen bij jou, snel hun problemen met je delen en vaak ook bij je neerleggen, waardoor jij daarna moe bent?
  • Houd je van rust en stilte en heb je regelmatig de neiging om je af te zonderen? 

Ben jij hoogsensitief?

Als je antwoorden op deze vragen voornamelijk bevestigend zijn kun je aannemen dat je hoogsensitief (hooggevoelig) bent, maar dat het voor jou nog vaak lastig is om hiermee om te gaan. In de jaren ‘90 is aangetoond dat minimaal 20% van alle mensen vanaf hun geboorte duidelijk gevoeliger zijn dan anderen. Inmiddels ligt dit percentage veel hoger. Hooggevoeligheid is niet iets wat je hebt, maar je bent het. Het is zeker geen stoornis, maar juist een mooie, natuurlijke combinatie van eigenschappen, kwaliteiten en fijngevoeligheid, al kan het zeker als heel lastig ervaren worden zolang je je hier niet bewust van bent.

Prikkels die op je afkomen

In de huidige snelle maatschappij, waarin veel moet en je overspoeld wordt met vele vormen van prikkels, kan het lastig zijn om je daarin met je hooggevoeligheid, als hoogsensitief persoon, te begeven en staande te houden. Als er (te)veel prikkels aanwezig zijn kan het je snel te veel worden. Je wordt moe, raakt geïrriteerd en uit evenwicht. Er zijn externe prikkels, zoals lawaai en drukte in je omgeving, belastende voeding, te grote hoeveelheid aan informatie (zowel leuke als minder leuke), stressvolle en onverwachte gebeurtenissen. Daarnaast zijn er interne prikkels, zoals angst (onder andere bindings-, verlatings- of faalangst), schuld- en schaamtegevoelens. Ook (zelf)kritiek, perfectionisme, impulsiviteit en (over)enthousiasme zijn interne prikkels.

Het is de combinatie en opeenstapeling van interne en externe prikkels die ervoor zorgt dat je overprikkeld raakt. Je kunt en moet prikkels niet vermijden. Maar je kunt (en moet) je wel bewust worden van de invloed van alle prikkels op je eigen energie(veld). Wanneer je bijvoorbeeld ineens moe bent tijdens of na een gesprek met iemand en je loopt als het ware leeg. Of wanneer je ineens in contact met iemand of in een bepaalde omgeving verdriet of onrust voelt. Door je hier bewust van te zijn maak je jezelf krachtiger. Je krijgt weer de regie over wat er aan indrukken binnenkomt of naar buiten gaat.

Neem tijd om sterker om te gaan met hoogsensitief zijn

Het meester worden over je eigen energie is een proces dat tijd en aandacht vraagt. Door je eigen schaduwkanten te omarmen, door naar jezelf te luisteren. Door je eigen behoeften serieus te nemen en te respecteren. En door tijd te nemen om uit te zoeken wat jou energie kost en wanneer je overprikkeld raakt. Dan kun je bewustere keuzes maken en hoef je ook niet op alles te reageren. Hoe minder je interne prikkels negeert, oftewel hoe beter je je gevoelens en schaduwkanten omarmt, des te minder zullen externe prikkels je beïnvloeden. Dit geeft meer innerlijke harmonie, meer energie. En uiteindelijk veel meer kracht: je komt thuis en voelt je thuis en veilig in je eigen lichaam.

Als hoogsensitief (hooggevoelig) kind is je meestal niet geleerd hoe je met gevoelens en lichamelijke gewaarwordingen om moest gaan. Hierdoor raakte je overspoeld door vele (onbewuste) prikkels. Je hebt jezelf destijds een strategie aangeleerd om daarmee om te gaan. Misschien heb je je afgesloten voor je gevoelens. Ben je alles gaan analyseren en beredeneren en voel je helemaal niets meer. Of stap je heel makkelijk uit je gevoelsbeleving, waardoor je minder contact met de werkelijkheid of met je omgeving maakt.

Strategieën

Het menselijk wezen heeft een sterke overlevingsdrang en daardoor strategieën ontwikkeld om met alle prikkels om te kunnen gaan. Deze strategieën zijn niet allemaal bewust ontstaan, maar vaak in de loop der tijd zo gegroeid. Regelmatig kreeg je de bevestiging dat de gekozen strategie hielp, waardoor je deze in stand hield.

Tenminste, zo leek het. Het beschermde je tegen overmatige prikkels. Maar tegelijkertijd raakte je ook het contact met jezelf kwijt. Je zag geen verband meer tussen de prikkelbelasting en je fysieke en emotionele staat. Je bent gaan geloven dat je zo bent. De algemene gedachte zo ben ik nu eenmaal werd jouw waarheid. We beschrijven vier belangrijke (overlevings)-strategieën. Deze hebben voornamelijk te maken met de thema’s van macht en onmacht, afhankelijk maken en afhankelijk zijn, dader en slachtoffer.

Strategie 1 – vluchten

Je vermijdt de situatie en gaat de confrontatie niet aan. Als je hoogsensitief bent, vind je het vaak moeilijk om je grenzen aan te geven en nee te zeggen. Doordat je moeilijk je grenzen aan kunt geven kan iemand ook makkelijker jouw grenzen overschrijden en in jouw energieveld komen. Je voelt je slachtoffer, niet begrepen en gezien. Je begrijpt ook niet hoe anderen je dit aan kunnen doen: er ontstaat zelfmedelijden. Overtuigingen die kunnen ontstaan zijn: hoe kunnen mensen mij dit aan doen? Ik moet altijd alles alleen doen!

Strategie 2 – bevriezen

Je neemt afstand en trekt je terug in je eigen wereld. Je laat je gevoelens niet toe, je praat niet over je gevoelens. Ook laat je niet zien of iets iets met je doet. Er speelt zich echter wel een interne dialoog af in je hoofd. Je probeert je gevoelens te analyseren en te beredeneren. Dit geeft verwarring tussen het voelen en denken. Je komt er helemaal niet meer uit, waardoor de situatie lang blij ‘hangen’. Je leeft in je hoofd en bent niet in verbinding met jezelf en de ander. Overtuigingen die kunnen ontstaan zijn: ik voel er niets bij. Het raakt me niet.

Strategie 3 – vechten

Je domineert, overheerst en speelt je macht uit. Om niet in contact te komen met je eigen gevoelens van angst, onveiligheid, onzekerheid en machteloosheid wordt controle heel belangrijk in je leven. Je wilt graag grip houden op de situatie of op de ander. Het kan ook heel subtiel door middel van stilzwijgen, negeren. Door manipulatie met je energie of je gelijk zoeken bij anderen. Een overtuiging die kan ontstaan is: ik laat me door jou niet de les lezen!

Strategie 4 – criticus; oordelen, beoordelen en veroordelen

Je zoekt steeds naar het waarom of naar de schuldvraag. Je legt dit bij jezelf of bij anderen en de maatschappij neer. En je reageert vanuit je hoofd, hebt snel een mening of reactie. Overal moet je iets van vinden of kunnen verklaren. Je oordeelt en veroordeelt: het is goed of fout, het is zwart of wit. De criticus kan je leven tot een onmogelijke opgave maken. Deze strategie zorgt ervoor dat je bezig bent met het verleden of de toekomst. Je kan onvoldoende in het nu zijn. Het werkelijk onbevangen genieten in je leven is veel minder aanwezig dan je eigenlijk zou willen.

Afwezigheid en aanwezigheid

Maar meestal heeft één (maximaal twee) de overhand. Het herkennen, erkennen en accepteren dat een strategie jouw manier (geweest) is om met je hooggevoeligheid om te kunnen gaan en te kunnen overleven, kan je rust geven. Deze bewustwording dat je hoofd je afleidt of kortsluiting veroorzaakt is het keerpunt naar de verandering van last naar kwaliteit. Reageren vanuit je hoofd is vaak gedreven vanuit aanwezige gedachten en emoties uit je verleden of zorgen voor de toekomst. De reacties die jij geeft worden dus vaak vergezeld van etiketten die niets te maken hebben met het huidige moment.

Uiteindelijk begint alles met een gedachte. Dit creëert een emotie en geeft reactie in je lichaam. Elke gedachte heeft gevolgen voor het volgende moment. Een negatieve, kritische gedachte geeft een zwaar gevoel en creëert spanning in je lichaam. Een langdurige staat van spanning in je lichaam put je lichaam uit. Het zorgt voor afwezigheid en kan leiden tot (chronische) ziekte. Hoe vaak zal het ook niet gepaard gaan met een oordelend aspect, het ontstaan van drama, gevolgd door spijt, schuld of schaamtegevoel.

Het reageren op deze wijze ontstaat vaak omdat je geen contact hebt met je gevoelsgebied (je buikgebied) en leeft vanuit je hoofd. Je bent dan afwezig in plaats van aanwezig zijn vanuit je gehele lichaam.

Kernmerken van afwezigheid zijn

  • in het verleden of de toekomst zijn.
  • voortdurend afgeleid worden door andere gedachten.
  • reageren vanuit oude ervaringen en emoties (vaak angst)
  • het overkomt je.
  • niet tot actie kunnen komen.
  • openstaan voor manipulatie.
  • overmatig controlerend.

Zodra je dit omkeert naar het aanwezig zijn, ervaar je dat je:

  • in het nu kunt zijn.
  • bewust beleeft wat je ervaart.
  • bewust reageert op wat er nu gebeurt.
  • keuzes kunt maken.
  • daadkrachtig aanwezig bent.
  • onafhankelijk bent en kunt genieten.

Breathfulness en hoogsensitief zijn

Breathfulness ondersteunt je in het bewust worden en om leren gaan met je energiehuishouding, het creëren van balans tussen de aanwezige mannelijk en vrouwelijke energie, het (h)erkennen van hooggevoeligheid en het ombuigen van last naar kwaliteit.

Allereerst is daar de Tweedaagse Hooggevoeligheid voor. Daarnaast integreer je de bewustwording nog sterker door het toepassen van de  harmoniserende ademhaling. Je komt daarmee nog meer in contact met je lichaam. Je wordt liefdevoller naar jezelf, zodat je beter (en sneller) naar de signalen van je lichaam gaat luisteren. Het is sneller bewust voelbaar hoe het staat met je eigen energiebalans. Waar is een teveel en waar een tekort is. Je optimaliseert het toelaten van de levensenergie in je lichaam, want je hoe je niet meer af te sluiten voor alle prikkels. Op een natuurlijke wijze houd jij je staande. Je bent zelfs in staat om tijdig de juiste keuzes te maken die je energiehuishouding op peil houden.

Door bewuster te leven, contact te maken met je gevoelens en het toelaten van je gevoeligheid neemt de communicatie met je lichaam toe en ga je krachtiger ervaren dat je lichaam heel wijs is. Je hoofd komt tot rust, overmatige controle en alertheid verminderen.

Er komt harmonie tussen je denken en je voelen, tussen je innerlijke man en je innerlijke vrouw. Er ontstaat daadkracht, de liefde voor jezelf neemt toe, je wordt volwassen. En er komt ook weer ruimte voor het kind in jou!

Lees meer in het eerste blog over hooggevoeligheid

Over de kwaliteiten van hooggevoelig zijn. Over voelen, waarnemen, intuïtie en de invloed op je zenuwstelsel

Lees meer over hooggevoeligheid

Boek Breathfulness De levensreisgidsEen diepgaand boek waarin je mee genomen in de cyclus van het leven en vele inzichten verhelderd worden met de nieuwe dimensie van het enneagram, de levensfasen.